We onderscheiden de volgende broodafwijkingen en benoemen de mogelijke oorzaken:
Onregelmatige kleur van brood en de broodkorst
Mogelijke oorzaken:
- Ongelijk bakkende oven
- Uitdroging van het deeg in bollen/ puntenkast of narijskast
Vale broodkorstkleur
Mogelijke oorzaken:
- Deeg te warm
- Deeg te lang gerezen
- Niet gestreken
- Te veel toeren
- Gebrek aan zout
- Te korte voorrijs
- Te weinig stoom in de oven
- Te lage oventemperatuur
- Te korte baktijd

Lichte broodkleur
Mogelijke oorzaken:
- Te hoge deegtemperatuur
- Te lage oventemperatuur
- Deeg te lang gerezen
- Te kort gebakken
- Gebrek aan zout
Te donkere broodkleur
Mogelijke oorzaken:
- Te veel suiker
- Te lage deegtemperatuur
- Te korte rijstijden
- Te hoge oventemperatuur
- Te veel mouttoevoeging
- Te lang gebakken
- Onregelmatig bakken van de oven
Taaie broodkorst
Mogelijke oorzaken:
- Te lang in het blik gebleven na het bakken
- Onvoldoende baktijd
- Te veel stoom in de oven
- Te korte procestijd
Slappe broodkorst
Mogelijke oorzaken:
- Te hoge oventemperatuur
- Te slap deeg
- Te kort gebakken
Dikke broodkorst
Mogelijke oorzaken:
- Slechte kneding
- Uitdroging
- Te lage oventemperatuur
- Te lange baktijd
Grove scheuren en barsten in de bovenkorst
Mogelijke oorzaken:
- Te korte narijs
- Te weinig zout
- Vulling te lang geweekt
- Deeg te warm (28º à 30ºC)
- Met sluiting omhoog in de vormen aangebracht
- Te weinig stoom in de oven
- Gekorst deeg
Grove kruimstructuur in het brood
Mogelijke oorzaken:
- Te weinig getoerd (grove vetverdeling)
- Niet goed ontgast
Kruimelige en onregelmatige kruimstructuur
Mogelijke oorzaken:
- Te droge vulling (minder dan 40% vocht)
- Mindere bloemsoort
- Narijskast te warm
- Onvoldoende kneding
- Te weinig veredeling
Te vast brood
Mogelijke oorzaken:
- Te stijf deeg
- Te hoge oventemperatuur
- Mindere bloemsoort
- Te weinig rijstijd
- Te weinig gist
Minder volume in het brood
Mogelijke oorzaken:
- Te hoog percentage vulling
- Te korte rijstijd (inschieten als het deeg tot aan de rand van de broodbus gerezen is )
- Vulling te lang geweekt
- Vulling te koud (deegtemperatuur zakt te veel)
- Slechte kneding (700 à 800 kneedslagen)
- Te lage oventemperatuur
- Onvoldoende vloerwarmte
- Te veel zout
- Mindere bloemsoort
Wilde bakaard van het brood
Mogelijke oorzaken:
- Te weinig getoerd
- Te korte narijs
Spijs ingezakt bij brood waar spijs in zit
Mogelijke oorzaken:
- Spijs te veel afgeslapt
- Spijs is te vers
- Alleen water gebruikt en geen ei
- Onvoldoende gaar gebakken
- Te slap deeg
- Te lange narijs
Vulling zakt weg bij brood waar vulling in zit
Mogelijke oorzaak:
- Te natte vruchten (deeg slapt enorm af)
Droge brokkelige spijs en holle ruimte rond spijspil
Mogelijke oorzaken:
- Te stevige spijs
- Te oude spijs (uitgedroogd)
Uitbakken spijs en/ of vastzitten aan blik
Mogelijke oorzaken:
- Onvoldoende ingesloten
- Te slappe spijs
- Te grote hoeveelheid spijsvulling ten opzichte van het deeg
Uitdrogen deeg/ korstvorming op het deeg
Mogelijke oorzaken:
- Geen plastic of deegkleedjes met een plastic rug gebruikt
- Te lage relatieve vochtigheidsgraad (rv 70-80% in de rijskast)
Droge vulling
Mogelijke oorzaken:
- Te droge vulling (minder dan 40% vocht)
- Te kort geweld
Slecht rijzen van het brood
Mogelijke oorzaken:
- Korstvorming op het deeg
- Te lage deegtemperatuur
- Te weinig gist
- Te veel of te weinig veredeling
- Oude/uitgedroogde gist gebruikt
Grauw en onsmakelijk uiterlijk
Mogelijke oorzaken:
- Stuk gedraaide vullingen
- Vruchten te lang geweekt (kwetsbare schil)
Verkleuring van het deeg en de broodkruim
Mogelijke oorzaken:
- Vulling niet gewassen
- Te lange narijs
- Te warme narijskast
- Te warm deeg
- Onvoldoende gekneed
- Te koud deeg
Vulling ongelijk verdeeld in het brood
Mogelijke oorzaken:
- Te kort doorgedraaid
- Te stevig deeg
- Deeg onvoldoende losgekomen
- Te veel vulling gebruikt
- Te natte of te stroperige vulling
Scheve brooduiteinden (koppen)
Mogelijke oorzaak:
- Deegstukken niet lang genoeg uitgerold (deegstukken iets langer uitrollen dan de lengte van de broodbussen voor het verkrijgen van de juiste koppen)
Uitvloeien/ uitbakken van vetstof uit het deeg
Mogelijke oorzaken:
- Te hoge rijskasttemperatuur (de temperatuur in de rijskast niet hoger dan 6% dan de producten die er in worden geplaatst)
- Te weinig getoerd of te dik getoerd (onvoldoende laagvorming)
- Te koude boter
- Te snel getoerd
Onregelmatige bakaard
Mogelijke oorzaken:
- Losse bussen of koppels zonder tussenruimte in de oven geplaatst (koppels minimaal 1½ cm tussenruimte)
- Te weinig getoerd (grove vetverdeling)
Weinig of slechte smaak
Mogelijke oorzaken:
- Te kort gerezen
- Te veel of slechte gist
- Te weinig zout
- Te korte rijstijd
Gaten in het product
Mogelijke oorzaken:
- Te veel bloem gebruikt bij het verwerken
- Deegstukken in te warme vormen gezet
- Te hoge deegtemperatuur
- Te lange narijs
- Slecht opmaken van het deegstuk
- Te slap deeg
Product in elkaar gezakt
Mogelijke oorzaken:
- Te lang gerezen
- Te kort gebakken
- Te zwakke bloem
Krimpende bakaard
Mogelijke oorzaken:
- Te koude vulling
- Onvoldoende gekneed
- Te hoge oventemperatuur
Geen ovenwerking
Mogelijke oorzaken:
- Te kort geweekte vruchten
- Te warm deeg (28-30°C)
- Te lange rijs
Niet gaar
Mogelijke oorzaken:
- Te dun getoerd (beschadigde vetlaagjes bij getoerdgerezen deeg zoals croissantdeeg)
- Te korte baktijd
- Te hete oven
Product snel droog
Mogelijke oorzaken:
- Slechte kneding
- Te koud deeg
- Te korte rijstijd
- Slechte verpakking
- Te droge omgeving
- Te warm deeg (28-30°C)
Product schimmelt snel
Mogelijke oorzaken:
- Opgeslagen in een vochtige en warme omgeving
- Niet voldoende gaar gebakken
- Te warm verpakt
Blaasvorming op de bovenkorst
Mogelijke oorzaken:
- Te slap deeg
- Te veel stoom in narijskast en oven
Desemtips
- Desem geeft meer smaak aan het brood en speelt in op een authentieke broodsmaak en waarden
- Desem ontstaat door vermenging van (gewenste) bacteriën, hygiëne is daarom van groot belang, zorg voor schoon gereedschap in schone omgeving en voorkom daarmee de groei van ongewenste bacteriën
- Gebruik van desem geeft lekkere soepele degen, u hebt daarbij aanmerkelijk minder last van beschadiging van de vulling tijdens het mengen daarvan met het deeg, deze sluit zich dan beter in
- Gebruik van een desemcultuur verlaagt het algehele zoutpercentage van uw receptuur, u kunt dit eventueel compenseren door 10 gram zout toevoeging per liter gebruikte desemcultuur
Lees ook Tips over brood: zaden en pitten.